به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در اهواز، پدیده راهپیمایی اربعین در سال های اخیر روز بروز با استقبال گسترده مردم، رشد چشمگیری داشته است.
این پدیده طبیعتا دستاوردهای فرهنگی فراوانی نیز به همراه داشته که بدون تردید بررسی این رویش ها ما را به «تکمیل، تثبیت و ترویج» آنها رهنمون می سازد.
اگر چه در زیارت اربعین فضا را برای تبادل آراء و همفکری شیعیان و دلبستگان جبهه مقاومت فراهم می شود اما رویکرد «تبادل تجارت فرهنگی» را می توان از رویش های مهم راهپیمایی بزرگ اربعین حسینی برشمرد.
«راه اندازی موکب» یکی از تجربه های ناب فرهنگی عراق بود که در ایام اربعین، به ایران منتقل شد.
اگر چه ترجمه فارسی «موکب»(۱) را (حرکت دسته جمعی، کاروان، دسته و ...) ذکر کرده اند اما این روز ها موکب معنای متفاوت تری به خود گرفته است. «موکب» محلی است که در آن عده ای با مسئولیت های مختلف اما مرتبط و تشکیلاتی با هدف تعظیم شعائر حسینی و خدمت به عزاداران ابا عبدالله گرد هم جمع می شوند.
موکب هایی که در جای جای شهر، سال به سال در حال افزایش هستند و هر کدام از انها نقطه ثقل فعالیت های تبلیغی و ترویجی حماسه حسینی مناطق قرار می گیرند.
موکب هایی که نه تنها آرم یا لوگوی ادارات و سازمان های دولتی را به دوش نمی کشند که خود با افتخار هزینه های کلان تجهیز محل و پذیرایی از عزاداران حسینی را به عهده گرفته اند.
موکب هایی که رسالت خود را از صرف پذیراییو توزیع نذورات فراتر دانسته و با برگزاری مجالس سخنرانی، روضه و شعرخوانی به تمیق معارف و باورهای شیعی می پردازند.
موکب هایی که از ظرفیت کلان خود غافل نشده و تجمع عاشقان سیدالشهداء از هرطیف و با هر شغلی را فرصتی برای گره گشایی از محرومان دانسته و به جمع آوری کمک های مردمی برای تهیه جهیزیه درقالب انجمن های خیریه فعالیت های شایسته ای کرده اند.
موکب هایی که اکثرا قشر نوجوان و جوان جمعیت خادمان اش را تشکیل می دهد که با هدایت های پیرغلامان از بعداز ظهرها تا پاسی از شب به فعالیت های فرهنگی می پردازند.
موکب هایی پرشور در کنار خیابان هایی که اگر چه ظاهرا به «حرم» یا «زیارتگاهی» منتهی نمی شود اما قلب خادمان و زائران موکب ها به گواهی روایات(۲) خود منزلگاه قبور مطهر اهلبیت عصمت و طهارت است.
موکب هایی که اگرچه از جهت نشان شناسی، شباهت های فراوانی به موکب های عراق دارند اما «روح انقلابیگری» و «جریان سازی اجتماعی» درمتن گفتگوها، اجرای نوحه ها و همچنین نصب پارچه نوشت ها و پلاکاردها به وفور دیده می شود.
موکب هایی که اصناف مختلف از دکتر و مهندس تا کارگر و کسبه بازار را با محوریت عشق به سیدالشهداء در کنار طلاب، دانشجویان و دانش آموزان در خود جای داده است.
موکب هایی که به چهاردیواری مسجد و حسینیه محل بسنده نکرده و مراسم عزاداری و فعالیت های فرهنگی خود را در سطح شهر با عموم مردم به اشتراک گذاشته اند.
موکب هایی که از عشایر خونگرم عرب تا عشایر غیور بختیاری را با شعار «حب الحسین یجمعنا» و با لباس «خادمی سیدالشهدا» یک رنگ و یک دست کرده است.
پس به صراحت می توان گفت پدیده «موکب های حسینی» در عصر خمینی [که ان شاء الله متصل به عصر ظهور خواهد شد،] برگرفته از منظومه فکری امام عزیزمان است که فرمود:« این محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است»(۳) و همچنین لبیکی به فرمان «آتش به اختیار»(۴) رهبر معظم انقلاب در حوزه فرهنگی است.
از بستر اجتماعی «موکب» نباید غافل شد که طبیعتا گردانندگان مواکب با جامعه مخاطب بیشتری نسبت به مساجد و حسینیه ها در دو ماه محرم و صفر مواجه می شوند.
بدون شک راه اندازی و مدیریت موکب های حسینی نه در حوزه وظائف و نه در توان سازمان ها و نهادهای دولتی است اما فرصت فرهنگی تلقی کردن «مواکب» و همچنین توجه و توسعه آنها می تواند نویدبخش تحولی فرهنگی در شهرهای مختلف کشورمان باشد.
با عطر آگین شدن شمیم حسینی به برکت موکب های مردمی و مجالس پرشور عزاداری در نقطه نقطه شهر اهواز که پایتخت دفاع مقدس است با افتخار ندا سر می دهیم که:«اهوازشهرخادمان اهلبیت است»
پاورقی؛
۱-معانی متفاوتی برای لغت عربی «موکب» ذکر شده که پر کاربردترین آنها«دسته ، حركت دسته جمعي ، راهپيمايي ، كاروان ، قافله ، مسير» می باشد.
۲-قُبُورُنا فى قُلُوبِ مَن والانا، قُبُورُنا فى قُلوبِ شيعَتِنا: قبرهاى ما اهل بيت دردلهاى كسانى است كه محبّت و ولايت و پيروى و تشيّع ما را دارا هستند. | فى قُلُوبِ مَن والاهُ قَبرُهُ: قبر آن حضرت در دلهاى كسانى است كه اهل محبّت و ولايت او مى باشند.
۳-صحیفه امام خمینی- جلد ۱۵ -صفحه ۳۳۰
«باید ماها و شماها در گفتاری که داریم و خصوصاً در این ماه محرّم و صفر، که ماه برکات اسلامی است و ماه زنده ماندن اسلام است، باید ما محرّم و صفر را زنده نگه داریم به ذکر مصائب اهل بیت - علیهم السلام - که با ذکر مصائب اهل بیت - علیهم السلام - زنده مانده است این مذهب تا حالا؛ با همان وضع سنتی، با همان وضع مرثیه سرایی و روضه خوانی. شیاطین به گوش شما نگویند که ما انقلاب کردیم، حالا باید همان مسائل انقلاب را بگوییم و مسائلی که در سابق بود حالا دیگر منسی باید بشود؛ خیر ..
ما باید حافظ این سنتهای اسلامی، حافظ این دستجات مبارک اسلامی که در عاشورا، در محرّم و صفر، در مواقع مقتضی به راه می‌افتند، [باشیم؛] تأکید کنیم که بیشتر دنبالش باشند. محرّم و صفر است که اسلام را نگه داشته است. باید بدانید که اگر بخواهید نهضت شما محفوظ بماند، باید این سنتها را حفظ کنید.»
۴-رهبر انقلاب در دیدار رمضانی با دانشجویان، آنها را به تلاش جدی و همه‌جانبه برای غلبه دادن گفتمان انقلاب در دانشگاه توصیه نمودند. ایشان در ضمن این بحث فرمودند: «من به همه‌ی آن هسته‌های فکری و عملیِ جهادی، فکری، فرهنگی در سرتاسر کشور مرتّباً میگویم: هرکدام کار کنید؛ مستقل و به‌قول میدان جنگ، «آتش‌به‌اختیار» ۱۳۹۶/۰۴/۰۵
یادداشت از؛
حجت الاسلام میلاد امینی موحد
